เราเข้าใจว่า Stanley Kubrick เป็นผู้กำกับที่ทำหนังได้หลากหลายขนาดไหนก็ตอนที่ดู The Killing จบแล้วนึกกับตัวเองว่า เพิ่งเคยดูหนัง Kubrick เป็นเรื่องแรก สไตล์แกเป็นแบบนี้เองสินะ แล้วค่อยมานึกได้ว่า นี่ไม่ใช่หนัง Kubrick เรื่องแรกที่เราดู เพราะนั่นมัน Dr. Strangelove ต่างหาก

หนังของ Kubrick แต่ละเรื่อง น้อยครั้งที่จะมีสไตล์ซ้ำกับเรื่องอื่น ในส่วนของ The Killing นั้นเป็นหนังวางแผนปล้นผสม noir เหมือน The Asphalt Jungle และ Criss Cross แต่รู้สึกว่าน่าติดตามกว่าทั้งสองเรื่องนั้นรวมกัน

ในขณะที่ความซับซ้อนของแผนปล้นใน The Asphalt Jungle นั้นง่ายจนเหมือนเดินเข้าไปหยิบเงินแล้วเดินออก แผนใน The Killing ซับซ้อนและละเอียดกว่ามาก มากแบบเทียบไม่ติด แต่ก็เป็นความซับซ้อนที่กำลังพอดี ไม่ง่ายจนน่าเบื่อแต่ก็ไม่ยากจนเหลือเชื่อ และที่สำคัญคือหนังอธิบายแผนให้คนดูรับรู้ได้โดยง่าย

วิธีอธิบายแผนการปล้นของหนังเรื่องนี้คือการเล่าเหตุการณ์เดิมซ้ำ ๆ จากหลาย ๆ มุมมองของคนในทีม คนดูจะได้รู้ว่าแต่ละชิ้นส่วนของจิ๊กซอว์มันต่อเข้าด้วยกันยังไง ผ่านเสียงบรรยายที่จงใจพูดแบบแห้ง ๆ ไร้อารมณ์ เน้นความเที่ยงตรงของวันที่ เวลา การพากย์เหตุการณ์แบบห้วน ๆ เหมือนกับอ่านจากสมุดบันทึก นอกจากจะคอนทราสต์กับนักพากย์ม้าแข่งในเรื่องที่พูดเร็ว ๆ รัว ๆ แล้ว ยังแสดงถึงความแม่นยำในการวางแผนของทีมด้วย

อีกอย่างที่ทำให้การปล้นใน The Killing สนุกคือบุคลิกของหัวหน้าทีม Johnny Clay (เล่นโดย Sterling Hayden ที่เล่นบทนี้ดีกว่าใน The Asphalt Jungle เยอะ) ถึงหนังจะไม่เปิดเผยแผนการทั้งหมดตั้งแต่แรก ความสุขุมของ Johnny ทำให้คนดูเชื่อว่าเขาวางแผนไว้อย่างดี และทุกอย่างเป็นไปตามแผน เป็นโจรที่น่าไว้ใจน่ะ

แล้วนอกจาก Johnny เพื่อนร่วมทีมของเขาก็น่าสนใจ และน่าเห็นใจ การเล่าเรื่องผ่านหลายมุมมองทำให้คนดูเข้าใจถึงแรงจูงใจของตัวละครแต่ละคน ไม่ว่าจะเป็นบาร์เทนเดอร์ Mike ที่ต้องการเงินไปรักษาภรรยาที่ป่วย หรือตำรวจ Randy ที่ต้องการเงินไปใช้หนี้ เบื้องหลังของตัวละครเหล่านี้ถูกแสดงให้เห็นผ่านจอ โดยที่เรารู้สึกว่า noir ทั่วไปคงจะมีแค่ฉากที่ตัวละครพร่ำเพ้อรำพันถึงความทุกข์ยากแค่ไม่กี่ประโยค The Killing เลือกที่จะ show, don’t tell

รู้สึกว่าหลายอย่างใน The Killing ดูทันสมัยเกินยุค ถึงตัวละครจะพูดคุยกันด้วยภาษาในสมัยนั้น (รวมทั้งใช้คำบางคำที่… ไม่น่าเลย) แต่การนำเสนอมันทำให้ดูง่าย เหมือนกับว่า Kubrick เป็นผู้กำกับยุคเปลี่ยนผ่านที่กำกับทั้งหนัง “สมัยนั้น” และหนัง “สมัยนี้”

The Killing ไม่ใช่แค่หนังวางแผนปล้นที่ดีเมื่อหกสิบกว่าปีก่อน แต่มันมีความอมตะที่ยังคงแข็งแกร่งแม้ในมาตรฐานปัจจุบัน